Van 6 mei 2020 tot en met 17 juli 2020 heb ik, in opdracht van Team Ruimtelijke Kwaliteit van Stichting Libau, een onderzoek uitgevoerd naar veranderend autobezit en -gebruik en gevolgen daarvan op de openbare ruimte.
Tussen 1927 en nu is het aantal personenauto’s explosief gegroeid van 41.000 naar 8.500.000. Dit is meer dan het aantal huishoudens (7.900.000) in Nederland. Om al die auto’s een plek te geven, is Nederland in de bovengenoemde periode volledig op de auto ingericht. De ontwikkeling van de auto is ondertussen voortgezet, met als gevolg dat de omvang van de auto over de loop van de tijd veranderd is en meer ruimte opeist.
Er is een trend waarneembaar dat het autobezit en -gebruik in stedelijke gebieden aan het afnemen is als gevolg van de opkomst van hoogwaardig openbaar vervoer, elektrische fietsen en andere vormen van autogebruik (bijvoorbeeld commerciële en particuliere initiatieven voor autodelen).
Op de achtergrond spelen de door de overheid opgestelde klimaatdoelstellingen, de uitstoot van broeikasgassen moet worden teruggedrongen. Er zal zodoende een transformatie plaatsvinden van het Nederlandse wagenpark, er wordt overgestapt van fossiele brandstoffen op duurzame energie (elektrisch).
Daarnaast zorgde de situatie tijdens de Covid-19 pandemie (vanuit eigen huis werken in verband maatregelen) ervoor dat het autogebruik is afgenomen, terwijl het autobezit juist toenam. Heeft dit blijvende gevolgen voor hoe we in de toekomst werken? En wat verandert er hierdoor qua mobiliteit?
Welke kansen voor de inrichting van de openbare ruimte op het vlak van leefbaarheid, klimaat en biodiversiteit doen zich voor als gevolg van veranderend autobezit en -gebruik in gebieden met een lagere dichtheid?
Hoofdvraag van het onderzoek
Het onderzoek is in twee delen opgesplitst:
- Literatuuronderzoek waarbij de historische ontwikkeling van het autobezit en -gebruik, de huidige ontwikkelingen op het gebied van mobiliteit en de verschillende maatschappelijke ontwikkelingen op beeldende wijze samen komen in een prognose.
- Ontwerpend onderzoek waar de huidige situatie van het onderzoeksgebied, Hoogezand-Sappemeer, onder de loep genomen wordt en een toekomstscenario wordt geschetst waarbij de auto een minder dominante plaats heeft in de openbare ruimte.
Het onderzoek heeft geresulteerd in een tweetal posters:
